Staż: Ile płacą w 2025? Urząd pracy czy firma gdzie lepiej?

Rozpoczynasz swoją karierę zawodową i zastanawiasz się, ile możesz zarobić na pierwszym stażu? A może już masz za sobą pierwsze doświadczenia i chcesz porównać swoje zarobki z innymi? W tym artykule przyjrzymy się bliżej wynagrodzeniom stażystów w Polsce, zarówno tym oferowanym przez urzędy pracy, jak i w ramach staży komercyjnych. Dowiesz się, jakie są aktualne stawki, od czego zależą i jakie prawa Ci przysługują.

Wielu młodych ludzi wkraczających na rynek pracy zadaje sobie pytanie: "Ile zarobię na stażu?". Odpowiedź nie jest jednak jednoznaczna i zależy od wielu czynników. Przede wszystkim kluczowe jest rozróżnienie między stażem organizowanym przez urząd pracy a tym oferowanym bezpośrednio przez firmę. Każdy z tych rodzajów stażu rządzi się swoimi prawami, a co za tym idzie oferuje inne wynagrodzenie i świadczenia. Celem tego artykułu jest rozwianie wszelkich wątpliwości i dostarczenie Ci precyzyjnych informacji finansowych, które pomogą Ci podjąć świadomą decyzję.

Podstawowa różnica między stażem z urzędu pracy a stażem komercyjnym leży w źródle finansowania i charakterze świadczenia. Staż z urzędu pracy jest formą aktywizacji zawodowej osób bezrobotnych, a otrzymywane przez stażystę pieniądze to stypendium, którego wysokość jest powiązana z zasiłkiem dla bezrobotnych. Z kolei staż komercyjny jest inicjatywą firmy, która często oferuje wynagrodzenie na podstawie umowy cywilnoprawnej lub nawet umowy o pracę, co wiąże się z innymi zasadami i potencjalnie wyższymi stawkami.

Staż z Urzędu Pracy	Staż Komercyjny (Prywatny)
Finansowany przez Urząd Pracy lub środki unijne.	Finansowany bezpośrednio przez firmę.
Otrzymywane świadczenie to stypendium stażowe.	Otrzymywane wynagrodzenie, często na umowie zlecenie lub o pracę.
Wysokość stypendium powiązana z zasiłkiem dla bezrobotnych (120% lub 160%).	Wynagrodzenie ustalane indywidualnie, ale nie niższe niż minimalne krajowe przy obowiązkach pracowniczych.
Odprowadzane składki na ubezpieczenie emerytalne, rentowe i wypadkowe.	Zależne od rodzaju umowy pełne składki ZUS przy umowie o pracę, często ograniczone przy umowie zlecenie.
Staż odbywa się bez nawiązania stosunku pracy.	Może być nawiązany stosunek pracy lub umowa cywilnoprawna.

Kwestia legalności bezpłatnych staży w Polsce bywa myląca. Zgodnie z przepisami, jeśli staż polega na wykonywaniu zadań typowych dla pracownika i przynosi korzyść pracodawcy, powinien być płatny. Oznacza to, że wynagrodzenie nie może być niższe niż minimalne krajowe. Bezpłatne staże mogą być dopuszczalne w ściśle określonych sytuacjach, na przykład jako forma wolontariatu lub w ramach obowiązkowych praktyk studenckich, które nie są traktowane jako świadczenie pracy. Jeśli jednak wykonujesz obowiązki pracownicze, masz prawo do wynagrodzenia.

• Co do zasady, staż powinien być płatny, jeśli wiąże się z wykonywaniem pracy.
• Bezpłatny staż może być legalny w przypadku wolontariatu lub niektórych praktyk studenckich.
• Jeśli wykonujesz obowiązki pracownicze, przysługuje Ci co najmniej minimalne wynagrodzenie.

Staż z urzędu pracy: konkretne kwoty i zasady w 2025 roku

Stypendium stażowe wypłacane przez urząd pracy jest ściśle powiązane z wysokością zasiłku dla bezrobotnych. Do czerwca 2025 roku wynosi ono 120% zasiłku dla bezrobotnych, co przekłada się na kwotę około 1994,40 zł brutto. Po odliczeniu podatków i składek, na rękę (netto) otrzymasz około 1814,90 zł. Warto jednak wiedzieć, że niektóre urzędy pracy, w ramach nowych inicjatyw, mogą oferować stypendium w wyższej kwocie, sięgającej nawet 160% zasiłku. Pamiętaj, że stypendium to jest finansowane ze środków unijnych lub Funduszu Pracy.

Wysokość Twojego stypendium stażowego jest bezpośrednio uzależniona od aktualnej kwoty zasiłku dla bezrobotnych. Oznacza to, że wszelkie zmiany i waloryzacje zasiłku, które następują zazwyczaj dwa razy w roku, automatycznie wpłyną na wysokość Twojego stypendium.

Wiek stażysty ma wpływ na maksymalny czas trwania stażu z urzędu pracy osoby po 30. roku życia mogą odbywać staż maksymalnie przez 6 miesięcy. Standardowy okres trwania stażu to jednak od 3 do 12 miesięcy. Sam wiek nie wpływa natomiast bezpośrednio na wysokość przyznawanego stypendium stażowego.

Jako stażysta odbywający staż z urzędu pracy, przysługuje Ci szereg praw:

• Masz prawo do 2 dni wolnych za każde 30 dni odbytego stażu.
• Od Twojego stypendium odprowadzane są obowiązkowe składki na ubezpieczenie emerytalne, rentowe oraz wypadkowe.
• Przysługuje Ci prawo do zwolnienia lekarskiego (L4). Należy jednak pamiętać, że od 1 czerwca 2025 roku, w przypadku korzystania ze zwolnienia lekarskiego, Twoje stypendium może zostać obniżone do 50% jego wartości.
• Pamiętaj, że staż odbywa się bez nawiązania stosunku pracy.
• Przerwanie stażu bez uzasadnionej przyczyny może skutkować utratą statusu osoby bezrobotnej na okres od 120 do 270 dni.

Stypendium stażowe, choć nie jest typowym wynagrodzeniem, traktowane jest jako dochód i podlega opodatkowaniu. Będziesz musiał je uwzględnić w swoim rocznym zeznaniu podatkowym (PIT). Szczegółowe rozliczenie zależy od Twojej indywidualnej sytuacji podatkowej.

Płatny staż komercyjny: ile możesz zarobić?

Pamiętaj, że jeśli wykonujesz obowiązki tożsame z pracownikami na umowie o pracę lub zleceniu, Twoje wynagrodzenie na stażu komercyjnym nie może być niższe niż minimalna krajowa.

W przypadku staży organizowanych bezpośrednio przez firmy, czyli staży komercyjnych, zasady wynagradzania są bardziej zróżnicowane. Kluczową kwestią jest forma prawna, na jakiej odbywa się staż. Jeśli jest to umowa o pracę lub umowa cywilnoprawna (np. umowa zlecenie), a Twoje obowiązki są identyczne z tymi, które wykonują etatowi pracownicy, Twoje wynagrodzenie nie może być niższe niż minimalne wynagrodzenie krajowe. W 2025 roku wynosi ono 4300 zł brutto. Jest to istotna ochrona prawna, która zapobiega wykorzystywaniu stażystów.

Rodzaj umowy, na podstawie której odbywasz staż komercyjny, ma bezpośredni wpływ na Twoje prawa i zarobki:

• Umowa o pracę: Gwarantuje Ci pełne prawa pracownicze, w tym prawo do urlopu, wynagrodzenia nie niższego niż płaca minimalna oraz pełne odprowadzenie składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne.
• Umowa zlecenie: Oferuje większą elastyczność. Składki ZUS są zazwyczaj odprowadzane, jeśli jest to Twoje jedyne źródło dochodu. Obowiązuje Cię minimalna stawka godzinowa, ale zazwyczaj nie masz prawa do płatnego urlopu pracowniczego.
• Umowa o staż (cywilnoprawna): To często ustalenia indywidualne między Tobą a pracodawcą. Wiele zależy od zapisów umowy składki ZUS mogą nie być odprowadzane, a prawa pracownicze zazwyczaj nie przysługują.

Oto kilka praktycznych porad, jak negocjować swoje wynagrodzenie na stażu komercyjnym:

1. Przygotuj się: Zbadaj rynek i dowiedz się, jakie są standardowe stawki dla stażystów w Twojej branży i lokalizacji.
2. Podkreśl swoją wartość: Zastanów się, jakie umiejętności i wiedzę już posiadasz i jak możesz pomóc firmie. Przygotuj listę swoich osiągnięć.
3. Bądź konkretny: Określ, jakiej kwoty oczekujesz, uzasadniając swoje żądania posiadanymi kompetencjami i badaniami rynkowymi.
4. Pytaj o rozwój: Nawet jeśli początkowa stawka nie jest idealna, zapytaj o możliwości rozwoju, szkoleń i przyszłych podwyżek po pozytywnym zakończeniu stażu.
5. Nie bój się negocjować: Pamiętaj, że negocjacje są częścią procesu rekrutacyjnego.

Niektóre branże oferują stażystom znacznie lepsze warunki finansowe niż inne. Zazwyczaj najwyższe stawki można znaleźć w sektorach takich jak IT (technologie informatyczne), finanse, doradztwo (consulting), nowe technologie, a także w inżynierii. Firmy z tych obszarów często poszukują młodych talentów i są gotowe zainwestować w ich rozwój, oferując atrakcyjne wynagrodzenie.

Dodatkowe wsparcie finansowe dla stażystów

Dla osób bezrobotnych do 30. roku życia istnieje specjalna forma wsparcia bon stażowy. Jest to instrument aktywizacji zawodowej, który daje szansę na zdobycie doświadczenia i gwarancję zatrudnienia. Aby skorzystać z bonu, musisz znaleźć pracodawcę, który zgodzi się Cię przyjąć na półroczny staż, a następnie zatrudnić Cię na kolejne 6 miesięcy po jego zakończeniu.

Dla stażysty: Bon stażowy oznacza nie tylko możliwość odbycia płatnego stażu (otrzymujesz stypendium), ale przede wszystkim daje Ci pewność zatrudnienia po jego zakończeniu. To realna szansa na start w karierze z gwarancją stabilności.

Dla pracodawcy: Firma, która zdecyduje się przyjąć stażystę z bonem, otrzymuje dofinansowanie do jego stażu, co obniża koszty pozyskania nowego pracownika. Dodatkowo, zyskuje możliwość przeszkolenia i wdrożenia pracownika zgodnie z własnymi potrzebami, z gwarancją jego dalszego zatrudnienia.

Staż z urzędu pracy jest finansowany przez instytucje zewnętrzne, takie jak urząd pracy czy środki unijne. Z tego powodu pracodawca nie ma obowiązku wypłacania dodatkowych premii czy innych świadczeń poza ustalonym stypendium. Jeśli jednak firma zdecyduje się na przyznanie dodatkowych bonusów, powinny one być jasno określone w umowie i nie wpływają na wysokość stypendium z urzędu pracy. Należy jednak podkreślić, że nie jest to standardowa praktyka.

Jak wybrać najbardziej opłacalny staż?

Zanim podejmiesz decyzję o podjęciu stażu, warto zadać sobie kilka kluczowych pytań dotyczących warunków finansowych i prawnych:

1. Jaka jest dokładna wysokość wynagrodzenia lub stypendium (kwota brutto i netto)?
2. Na jakiej podstawie prawnej będzie odbywał się staż (umowa o pracę, umowa zlecenie, umowa o staż)?
3. Czy przysługuje mi ubezpieczenie (emerytalne, rentowe, zdrowotne) i jakie składki są odprowadzane?
4. Ile dni wolnych mi przysługuje w trakcie stażu?
5. Czy istnieje możliwość zatrudnienia po zakończeniu stażu i na jakich warunkach?
6. Jakie są główne obowiązki na stażu i czy są one zgodne z moimi oczekiwaniami i kierunkiem rozwoju?
7. Czy firma oferuje szkolenia lub możliwości rozwoju zawodowego?

Pamiętaj, że staż to znacznie więcej niż tylko chwilowe źródło dochodu. To przede wszystkim inwestycja w Twoją przyszłość zawodową. Zdobyte w tym czasie cenne doświadczenie zawodowe, rozwój praktycznych umiejętności, budowanie sieci kontaktów branżowych (networking) oraz często możliwość uzyskania stałego zatrudnienia po zakończeniu stażu, to długoterminowe korzyści, które zaprocentują w Twojej dalszej karierze.

Przeczytaj również: Bezpłatny staż: Kiedy jest legalny, a kiedy to pułapka?

Twoja ścieżka stażysty: kluczowe lekcje i następne kroki

Mam nadzieję, że ten artykuł rozwiał Twoje wątpliwości dotyczące zarobków na stażu w Polsce. Niezależnie od tego, czy rozważasz staż z urzędu pracy, czy komercyjny, teraz wiesz, czego się spodziewać, jakie stawki są realne i jakie prawa Ci przysługują. Pamiętaj, że staż to nie tylko zarobek, ale przede wszystkim cenna lekcja i inwestycja w przyszłość.

• Stypendium z urzędu pracy jest powiązane z zasiłkiem dla bezrobotnych (ok. 1994 zł brutto do czerwca 2025), a staże komercyjne powinny gwarantować co najmniej minimalne wynagrodzenie krajowe (4300 zł brutto w 2025 r.), jeśli obowiązki są pracownicze.
• Zarówno stażysta z urzędu pracy, jak i ten na umowie komercyjnej, ma określone prawa, w tym do dni wolnych i zwolnienia lekarskiego, choć zasady mogą się różnić od 1 czerwca 2025 r.
• Bon stażowy to świetna opcja dla osób do 30. roku życia, gwarantująca zatrudnienie po zakończeniu stażu.

Z mojego doświadczenia wynika, że kluczem do sukcesu na stażu jest nie tylko wybór oferty z najlepszym wynagrodzeniem, ale przede wszystkim zrozumienie, jak wiele możesz się nauczyć. Staż to Twój pierwszy, realny krok w świat zawodowy. Traktuj go jako okazję do zdobycia praktycznych umiejętności, budowania relacji i pokazania swojej wartości. Nie bój się zadawać pytań i prosić o feedback to właśnie wtedy dzieje się najwięcej rozwoju.

A jakie są Twoje doświadczenia ze stażami? Czy udało Ci się trafić na staż, który był dobrze płatny i rozwijający? Podziel się swoją opinią w komentarzach poniżej!